📍Mevlevî âyinlerinin güfteleri Hz. Mevlânâ’ya ait olabildiği gibi Sultan Veled Hazretleri'ne, Ulu Ârif Çelebi’ye, Ahmed Eflakî’ye, Divânî Mehmet Çelebi’ye, Şeyh Galib Dede’ye ve başka diğer Mevlevî büyüklerine ait güfteler de bulunmaktadır.
📍Mevlevî ayinleri Türk Mûsikîsi’nin en önemli eserleri olarak bilinmekte, Mevlevî âyini bestelemek de bestekârlıkta zirve kabûl edilmektedir.
📍Farklı makamlarda bestelenen Mevlevi ayinlerinin bestekarları arasında, musiki tarihimiz açısından da büyük öneme sahip olan Buhurizade Mustafa Itri, Hammamizade İsmail Dede Efendi, Nayi Osman Dede ve Zekai Dede gibi isimler bulunmaktadır.
📍Bestekârı bilinen en eski Mevlevî âyini ise Mustafa Kûçek Dede’nin (17. yy) Bayâtî Mevlevî Âyini’dir.
📍Notaları günümüze kadar ulaşabilmiş fakat bestekârı bilinmeyen en eski üç Mevlevî âyinine ise “beste-i kadîm” denilmiştir.
📍"Âyîn-i kadîm” olarak da anılan bu eski üç Mevlevî âyini Pencgâh, Hüseynî ve Dügâh makamlarındaki âyin-i şerîflerdir.